Ev
Haberler
“Kitlesel yok oluşları tetikleyebilir”: Bir süpernova gezegenler için bu kadar tehlikelidir
Büyük yıldız patlamaları, görünüşe göre uzak gezegenler için daha önce düşünülenden daha tehlikeli. NASA tarafından yapılan bir araştırma, süpernovalara ilişkin yeni görüşleri ortaya koyuyor.
05/10/2023 | 05/10/2023 – 20:56 tarihinde güncellendi
Bir süpernovanın temsili. M. Weiss/CXC/Nasa
Asteroitler Dünya’nın yanından hızla geçiyor, yıldızlararası toz bulutları güneş sisteminin manyetik balonunu yok etmekle tehdit ediyor: uzay, Dünya’daki yaşam için tehlikelerle dolu. Nasa uzay ajansından araştırmacılar şimdi, yıldızların patlamasının – güneşimizin bir olduğu gibi – 160 ışıkyılı uzaklıktaki gezegenler için çok tehlikeli olabileceğini keşfettiler.
Yeni çalışmada, bilim adamları sözde bir süpernovanın Dünya benzeri gezegenler üzerinde ne gibi etkileri olabileceğini incelediler. Çalışmalarının sonuçları yakın zamanda Astrophysical Journey dergisinde yayınlandı.
Üstünlüklerin patlaması: süpernova nedir?
Yıldızlar hayatlarının büyük bir kısmında enerjilerini hidrojeni helyuma dönüştüren nükleer füzyon sürecinden alırlar. Bununla birlikte, büyük kütleli bir yıldızın çekirdeğindeki hidrojen tükendiğinde, helyum gibi daha ağır elementleri karbon ve oksijene kaynaştırmaya başlar. Bu süreç, yıldızın çekirdeğinde demir oluşana kadar devam eder.
Bir yıldız, artık elementlerin kaynaşmasından enerji kazanamayacağı bir noktaya geldiğinde, çekirdek yerçekimi altında çöker. Bu çöküş, çevreleyen materyali dışarıya doğru fırlatan muazzam bir şok dalgası yaratır: bir süpernova meydana gelir. Başka bir deyişle, Max Plack Radyo Astronomi Enstitüsü’nün tanımladığı gibi, “evriminin sonunda büyük bir yıldızın parlamasına bir patlama neden olur”. Patlama muazzam miktarda enerji açığa çıkarır. Bunun çevredeki galaksiler için de sonuçları vardır.
Devasa yıldız patlaması: Dünya üzerindeki sonuçları bu olurdu
Yeni araştırmaya göre, bir süpernova, patlamadan aylar veya yıllar sonra Dünya gibi bir gezegene ulaşacak ve muhtemelen on yıllarca ona eşlik edecek X-ışınları üretiyor. NASA, mevcut çalışma hakkında yaptığı açıklamada, “Bu kadar yoğun radyasyona maruz kalma, gezegende kitlesel bir yok oluşu tetikleyebilir” dedi.
Çalışma lideri Ian Brunton, “Eğer bir X-ışını dalgası yakındaki bir gezegeni süpürürse, radyasyon gezegenin atmosferik kimyasını büyük ölçüde değiştirir” diye açıklıyor. Bu, özellikle dünyanın ozon tabakasını yok edebilir. Bununla birlikte, bizi güneşin ultraviyole ışınlarından koruduğu için, insanoğlunun onsuz dünyada hayatta kalması pek mümkün değildir.
Şimdiye kadar araştırmalar, yalnızca bir süpernovanın 50 ışıkyılı yarıçapındaki gezegenlerin etkilerinden etkilendiğini varsayıyordu. Ancak NASA’nın yeni araştırma sonuçları, yıldız patlamasının tehlikeli sonuçlarının 160 ışıkyılı uzaklıktan da hissedilebileceğini gösteriyor. Çalışma için, araştırma grubu 31 süpernovayı ve sonrasını X-ışını teleskoplarıyla inceledi.
Patlayan yıldızlar: Berlinli astronom çölde iz arıyor
Çalışmanın ortak yazarı Connor O’Mahoney, “Dünya şu anda böyle bir olaydan dolayı risk altında değil çünkü X-ışını tehlike bölgesinde potansiyel süpernova yok” diyor. Ancak NASA araştırmacılarına göre Samanyolu’ndaki diğer birçok gezegen bir süpernovaya karşı güvenli değil.
O’Mahoney, “Dünya’nın geçmişinde bu tür olaylar rol oynamış olabilir” diyor. Dünya’nın çeşitli yerlerinde radyoaktif demirin keşfedilmesi gibi, süpernovaların yaklaşık iki ila sekiz milyon yıl önce Dünya yakınlarında meydana geldiğine dair güçlü kanıtlar var. Araştırmacılar, bu süpernovaların Dünya’dan yaklaşık 65 ila 500 ışıkyılı uzaklıkta olduğunu tahmin ediyor.
Haberler
“Kitlesel yok oluşları tetikleyebilir”: Bir süpernova gezegenler için bu kadar tehlikelidir
Büyük yıldız patlamaları, görünüşe göre uzak gezegenler için daha önce düşünülenden daha tehlikeli. NASA tarafından yapılan bir araştırma, süpernovalara ilişkin yeni görüşleri ortaya koyuyor.
05/10/2023 | 05/10/2023 – 20:56 tarihinde güncellendi
Bir süpernovanın temsili. M. Weiss/CXC/Nasa
Asteroitler Dünya’nın yanından hızla geçiyor, yıldızlararası toz bulutları güneş sisteminin manyetik balonunu yok etmekle tehdit ediyor: uzay, Dünya’daki yaşam için tehlikelerle dolu. Nasa uzay ajansından araştırmacılar şimdi, yıldızların patlamasının – güneşimizin bir olduğu gibi – 160 ışıkyılı uzaklıktaki gezegenler için çok tehlikeli olabileceğini keşfettiler.
Yeni çalışmada, bilim adamları sözde bir süpernovanın Dünya benzeri gezegenler üzerinde ne gibi etkileri olabileceğini incelediler. Çalışmalarının sonuçları yakın zamanda Astrophysical Journey dergisinde yayınlandı.
Üstünlüklerin patlaması: süpernova nedir?
Yıldızlar hayatlarının büyük bir kısmında enerjilerini hidrojeni helyuma dönüştüren nükleer füzyon sürecinden alırlar. Bununla birlikte, büyük kütleli bir yıldızın çekirdeğindeki hidrojen tükendiğinde, helyum gibi daha ağır elementleri karbon ve oksijene kaynaştırmaya başlar. Bu süreç, yıldızın çekirdeğinde demir oluşana kadar devam eder.
Bir yıldız, artık elementlerin kaynaşmasından enerji kazanamayacağı bir noktaya geldiğinde, çekirdek yerçekimi altında çöker. Bu çöküş, çevreleyen materyali dışarıya doğru fırlatan muazzam bir şok dalgası yaratır: bir süpernova meydana gelir. Başka bir deyişle, Max Plack Radyo Astronomi Enstitüsü’nün tanımladığı gibi, “evriminin sonunda büyük bir yıldızın parlamasına bir patlama neden olur”. Patlama muazzam miktarda enerji açığa çıkarır. Bunun çevredeki galaksiler için de sonuçları vardır.
Devasa yıldız patlaması: Dünya üzerindeki sonuçları bu olurdu
Yeni araştırmaya göre, bir süpernova, patlamadan aylar veya yıllar sonra Dünya gibi bir gezegene ulaşacak ve muhtemelen on yıllarca ona eşlik edecek X-ışınları üretiyor. NASA, mevcut çalışma hakkında yaptığı açıklamada, “Bu kadar yoğun radyasyona maruz kalma, gezegende kitlesel bir yok oluşu tetikleyebilir” dedi.
Çalışma lideri Ian Brunton, “Eğer bir X-ışını dalgası yakındaki bir gezegeni süpürürse, radyasyon gezegenin atmosferik kimyasını büyük ölçüde değiştirir” diye açıklıyor. Bu, özellikle dünyanın ozon tabakasını yok edebilir. Bununla birlikte, bizi güneşin ultraviyole ışınlarından koruduğu için, insanoğlunun onsuz dünyada hayatta kalması pek mümkün değildir.
Şimdiye kadar araştırmalar, yalnızca bir süpernovanın 50 ışıkyılı yarıçapındaki gezegenlerin etkilerinden etkilendiğini varsayıyordu. Ancak NASA’nın yeni araştırma sonuçları, yıldız patlamasının tehlikeli sonuçlarının 160 ışıkyılı uzaklıktan da hissedilebileceğini gösteriyor. Çalışma için, araştırma grubu 31 süpernovayı ve sonrasını X-ışını teleskoplarıyla inceledi.
Patlayan yıldızlar: Berlinli astronom çölde iz arıyor
Çalışmanın ortak yazarı Connor O’Mahoney, “Dünya şu anda böyle bir olaydan dolayı risk altında değil çünkü X-ışını tehlike bölgesinde potansiyel süpernova yok” diyor. Ancak NASA araştırmacılarına göre Samanyolu’ndaki diğer birçok gezegen bir süpernovaya karşı güvenli değil.
O’Mahoney, “Dünya’nın geçmişinde bu tür olaylar rol oynamış olabilir” diyor. Dünya’nın çeşitli yerlerinde radyoaktif demirin keşfedilmesi gibi, süpernovaların yaklaşık iki ila sekiz milyon yıl önce Dünya yakınlarında meydana geldiğine dair güçlü kanıtlar var. Araştırmacılar, bu süpernovaların Dünya’dan yaklaşık 65 ila 500 ışıkyılı uzaklıkta olduğunu tahmin ediyor.